Od blisko 8 lat trwają prace nad kolejnymi wersjami projektu Ustawy o czasie pracy maszynistów forsowane przez Zwiazek Zawodowy Maszynistów Kolejowych. Organizacje społeczne oraz środowisko przewoźników towarowych i pasażerskich wielokrotnie prezentowało swoje uwagi dotyczące tego projektu, odbyto wiele spotkań i debat na ten temat.
Najistotniejszym elementem rozważanym przy tworzeniu nowych przepisów prawa jest cel i racjonalność regulacji.
Autorzy projektu Ustawy wśród przesłanek uzasadniających cel, odwołuja sie do różnych argumentów o charakterze społecznym, legislacyjnym oraz związanych z bezpieczeństwem kolejowym.
Argumenty polegające na wprowadzeniu specyficznych regulacji w branży transportu kolejowego są nieracjonalne, bowiem tematykę tę w sposób precyzyjny i wystarczający definiuje Kodeks Pracy. Powoływanie sie na podobieństwo ruchu kolejowego do ruchu drogowego, gdzie istnieją szczegółowe przepisy o czasie pracy kierowców także jest nietrafione. Zawodowy kierowca ma zupełnie odmienny system pracy wynikajacy z samej konstrukcji prowadzenia ruchu po drodze kołowej.
Argumenty oparte o społeczne aspekty pracy w rozumieniu warunków pracy odnośnie czasu pracy sa zupełnie chybione, bowiem istnieje w Polsce duża grupa przewozników kolejowych, którzy konkurują miedzy soba m.in. w kontekście zatrudnienia odpowiednich fachowców. Maszynisci mogą swobodnie wybierać takiego pracodawcę, który oferuje atrakcyjniejsze warunki pracy.
Zatem w zasadzie jedyną przesłanką na jakiej w głównej mierze opiera się dążenie do wprowadzenia przepisów, o których mowa, jest argument o zapewnieniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa kolejowego.
W ramach bezpieczeństwa kolejowego najważniejszym podnoszonym uzasadnieniem jest zagadnienie stanu psychofizycznego maszynisty przystępującego do pracy.
Biorąc pod uwagę raczej rzadkie przypadki patologiczne, proponowane zapisy ustawowe nie będa w stanie ich wyeliminować. Już obecnie przepisy Ustawy o TK oraz wprowadzane centralne rejestry w dużym stopniu likwidują możliwość nieodpowiedzialnych zachowań w postaci pracy bez uwzględnienia czasu odpoczynku.
Poza tym, stan psychofizyczny maszynisty nie zależy wyłącznie od czasu pracy na stanowisku maszynisty. Jak wykazują badania, jest wiele czynników wpływających na samopoczucie i zdrowie maszynisty. Zapisy Kodeksu Pracy w zakresie normowania czasu pracy oraz regulacje Układów Zbiorowych sa wystarczające co do tego zakresu zagadnień.
Co prawda w stosunku do poprzednich wersji projektu, część krytykowanych zapisów została usunięta (np. kontrowersyjne określenie “stacji macierzystej”) niemniej aktualny projekt zawiera sporo regulacji szkodliwych albo niepotrzebnych, stąd zdaniem RBF konieczne jest wprowadzenie odpowiednich zmian.
Pełny tekst uwag RBF mozna przeczytac TUTAJ :
